Nicolas Petrovitch Njegosh - Crown Prince of Montenegro, was born July 7, 1944 in Saint Nicolas du Pélem (Côtes d’Armor).
He obtained his architectural diploma in 1971 at the Ecole Nationale Supérieure des Beaux-Arts in Paris and has since worked as an independent architect.
His professional experience has spanned several directions: Self-construction, urban environment, town planning, construction of industrial and agricultural buildings, renovation of administrative and commercial buildings.
After 70 years of exile from the Petrovich Njegosh family, following the annexation of Montenegro to Serbia, he returned to Montenegro on the occasion of the repatriation of the bodies of King Nikola, Queen Milena and Princesses Vijera and Ksenija the October 1, 1989.
Inspired by this event and shortly after, the fall of the Berlin Wall, he created and directed the Biennale of Contemporary Art in Cetinje, the royal capital of Montenegro from 1991 to 2002.
These reunions with Montenegro allowed him to renew contacts with several members of European royal families, some of whom were linked by marriage to the Petrovich Njegosh family.
From the start of the Yugoslav conflict, he launched an appeal for peace following the first bombing of Dubrovnik and called on the Montenegrins not to participate in the conflict. During the period of the conflict, he created and chaired the IZBOR association (legal defense of victims of ethnic discrimination in the former Yugoslavia).
He also created and chairs the SEM association (Solidarity Europe Montenegro) which organizes several humanitarian aid campaigns in Montenegro.
Since 2002, he has organized with the Ecole Nationale Supérieure des Beaux-Arts (Paris la Seine) several architecture and town planning workshops in the village of Gornja Lastva, in Montenegro.
Five years after the regained independence of Montenegro, in July 2011, the Parliament of Montenegro passed a Law on the status of the heirs of the dynasty, which included the creation of a Petrovich Njegosh Family Foundation. The Foundation of which he is President has a triple field of action: Solidarity, Environment and Cultural Heritage.
Since 2012 the Foundation has initiated, supported and accompanied more than 200 projects in these different sectors in Montenegro.
On April 21, 2017, he was decorated in Paris, at the Ministry of Foreign Affairs, with the rank of Knight of the Legion of Honor by Madame Florence MANGIN Director of Continental Europe.

Winner of the World Prize for Humanism for 2023, with which the Ohrid Academy of Humanism celebrates the name of St. Clement of all world meridians, is Victor Friedman, a world-renowned linguist, Slavist and Macedonist, professor at the University of Chicago, USA.
 
Professor Friedman is the seventeenth winner in a row of this exceptional recognition with which Ohrid, the UNESCO city, has already crowned Nobel laureates Alexandr Solzhenitsyn, Herta Müller, world legends Daisaku Ikeda, Ravi Shankar, Peter Brook, Manoel De Oliveira, Romano Prodi, awakening the sources of spiritual memory from the first medieval school of humanism, founded by the students of St. Cyril and Methodius, the protectors of Europe.
 
The award ceremony will be held on August 9, 2023, on the "Summer St. Clement", because at the same time on that day, the Memorial-landmark on the Dolna porta square in Ohrid, whose artistic founders are the Bulgarian painter Svetlin Russev and the Macedonian sculptor Zharko Basheski, will be ceremonially unveiled.
 
With that memorial, on which all previous winners of the World Prize for Humanism will be recorded, the ancient Ohrid and its millennial history will be declared in European memory as the Center of World Humanism.
 
Mayor Kiril Pecakov will present the prize to the winner Friedman, and then after the speech by Ambassador Plevnes about the exceptional scientific and humanistic work of Friedman, the laureate will deliver his solemn acceptance speech.
 
At the ceremony, to which all previous winners will be invited, in the presence of a larger international assembly of guests, including representatives and mayors from Ohrid's sister cities from Europe and the cities under the auspices of UNESCO, Romano Prodi, former President, will give appropriate speeches of the European Commission and winner of this prize, Jean-Patrick Connerade, from Imperial College London, President of the European Academy of Sciences, Arts and Letters, and German Nobel Laureate Herta Müller.
 
The ceremony is expected to be attended by the General Director of UNESCO, Audre Azoulay, as well as presidents of international cultural and educational foundations from Europe and the world.
 
The councilors of the Municipality of Ohrid proposed that the international act of declaring Ohrid as the Center of World Humanism should be marked with a "Path of Humanism" that will lead from the Dolna Porta to St. Sofia and on which the names of the recipients of the Prize for Humanism will be placed.

​
There are few words in the vocabulary of modern culture that are as abused as humanism. In the name of humanism, the civilizational backgrounds of countries change violently, in the name of humanism, religions are attacked - because they do not suit the ideas of the attacker. Humanism is a paradox in its very essence. For an individual to become a true humanist, he must deny himself and focus on his surroundings, on other people, and on other beings. In a sense, even on inanimate nature. He does not prefer humanity in himself, but in relation to others.
Mankind has survived a century of catastrophic proportions, experienced defeats of good, achievements of evil. Who has the right to speak of humanism as a worldview, of humanity as a positive passion? Humanism can also act in a way as a narcotic or even madness. He wants to drown out the impending catastrophe and build futurological illusions. But at the same time it brings a person back to himself. In an abstract philosophical projection, it is an anthropological constant.
Humanism is as simple as it is mysterious. There is nothing simpler than "loving humanity" and nothing more complicated than loving a particular person - a part of this humanity - often groping, betrayed and abandoned by all people. The nobility and pervasiveness of the idea of ​​humanism is reflected in the ability to kiss a leper. But it is also certain that we should not try to enter the lives of others against their will. Our time is influenced by the general insignificance attributed to the individual. It is suppressed by an explosive social dynamic, which transposes the ideas of humanism in the life of the individual with his needs, passions and loves into the position of abstract pacifism, which, however, often acquires a militant dimension.
The idea of ​​humanism is often oversaturated with spiritual pride. "I am a humanist, who is more"? Not spiritual pride, but spiritual vanity. Cruel humour. Humanism is a process of purification. It must not be filled with hatred for life, it must not be saturated with fear, especially not with fear of the world. Indeed, the world is cruel and inhuman, and we are always tempted to succumb to bigoted, dark and fanatical ideas. The patience of vice is infinite. At the same time, we often think that we are doing the right thing, even that we are doing good. We lack the idea of ​​faith that would strictly define the boundaries of our lives. And their power lines do not run in the direction of our egoism, but also in the direction of our ignorance. Let us be silent if we cannot assess the situation comprehensively and impartially. Then we do evil - and regret it.
There is another paradox: Humanism is also a revelation of the mystery of sin. For he who believes in humanism necessarily presupposes the possibility of the existence of its opposite - antihumanism. How should a humanist treat a bearer of anti-human beliefs? Should he suppress, destroy, re-educate him? But who would be the arbitrator of our action here? Humanism is not a self-serving product of our convictions. Its principles are not determined by anyone. One of the heroes of Graham Green's novel The Heart of the Matter, reminiscent of a small provincial town, says, "Here one can love the human being as God loves it, who knows the worst about it." The criteria of sin and its borders are different for individuals as well as for social groups, religious conglomerations, civilization triads.
We should not confuse humanism with compassion or altruism, with charity. This is not to say that it is more than the virtues mentioned. It is neither more nor less, it is different. It grows out of a paradox and lives a paradox. Its main message is to overcome the paradox, but the main paradox is to realize the impossibility of such a procedure.
We often imagine humanism as a series of deeds, ideas, concepts or relationships between which one is intertwined without identifying with them as a whole. The essence of the paradox is that we identify with some without problems, with others after discussion, and some we reject. However, the question is whether any whole exists at all. Whether the holistic perception of humanism is legitimate and correct. Can we call any actions of a person who has previously committed evil an act of humanism? Is it even possible to think about humanism at all in the relation to good and evil? And to create a coherent idea of ​​humanistic action? What seems bona fide to some as a humane act of good, others may perceive as inhuman evil. This is clearly reflected in the field of politics. The policy of forcibly exercising power convinces us of this, so to speak, on a daily basis. Every politician wants good for others. At least he claims it and maybe he believes it.
These questions are notoriously known: What is the success of humanism? Is it humane to enjoy the achievements of civilization when millions are starving? Is it humane to destroy the moral foundations of civilizations because, from our point of view, they are inhumane? And - let me have a heretical idea - is it humane to protect predatory animals when we cannot protect the weak and helpless? And ultimately – is fury humane at all in the substantive meaning sense of the term? Who decides whether it is humane to fight against something that, in our view, seems inhumane? Is it humane to repress people with a different belief when we cannot fully accept our own? Instrumented political practice on a daily basis shows the bizarre consequences of the progress of the social sciences, which are accompanied by abstractions such as universal human rights, pluralism and democracy. The fight for peace is sometimes more precious to us than a peaceful life in peace. Life, not death. "For me, every contempt of death is ridiculous," Saint Exupéry wrote. "If it is not rooted in the responsibility we have taken on, it is only a sign of mental illness or a fad of youth." But responsibility requires constant truths.
Who knows whether the dogmatists we so often rebel against in the name of progress and necessary change are at least partially right when they convince us of the need to believe in constant truths.
Life is born from life, image from image, feeling from feeling. What is humanism born from? There is only one premise for humanism: it is the goal of action. It is like in the art of archery, which the philosophy of Zen Buddhism teaches us: the trajectory of the bullet is not primarily important, the goal it is aimed at is paramount. If the shot of our action is guided by the idea of ​​the final image of the human state, then it also circumvents our weaknesses, hesitations, uncertainties, many twists and turns - it has a picture of the future ahead of it. In the name of this goal, it acts as a substantial anticipation of this future. However, the paradox of the goal lies in the fact that the symptoms of the coming transformations are invisible and insensitive, that the individual as well as society is confronted with them only afterwards and with a considerable delay. Therefore, they are often ineffective and misunderstood. People who are old, sceptical, and therefore wise, they know, they have had time to acquire this knowledge; people of everyday practice longing for quick success will only understand this in the future. Humanism cannot be fixed on static values ​​- it is born from the movement of the mind - it is dynamic because it responds to a problem in the coordinates of permanent change, but seeks stability in these changes. The image of the search for permanence in change allows us to better realize the hidden dimensions of life. We have to deal with our limitations and abilities. Approach the world together with other pilgrims in this valley of decision.
There are different styles of archery and different types of bows. Each requires a different force applied to each part of the archer's body so that the arrow reaches the target accurately and infallibly. Concentrating on the target requires the person to be in line with the arc of the bow, to feel the path of the arrow, and thus achieve the accuracy of the hit, find peace in motion, immobility in speed. In other words, each situation requires a different weapon, a different solution, a different way to reach the goal.
Humanism is the path of a pilgrim seeking truth in a sea of ​​untruth, reality in the unreal, light in the dark. But to see, we must first understand darkness, its significance for the concentration of our energy. If we want to achieve a sense of inner peace, we should unravel the mystery of unrest, understand the essence of the insecurity that surrounds us in today's hectic times. Because none of us is an abstract personality, we must intuitively feel a concrete, full presence. It is the ability to accept the circumstances of our lives. Presence calls us to actions that lead to the essence of humanity. The only salvation for humanism is to encourage people to be more sensitive to the problems of their companions.
Each of our thoughts on life and creation should give us above all the courage, the courage to live and create, the courage of new beginnings. And even when our work is perhaps beyond the zenith. This courage is our freedom. It survives untouched even in times of adversity, in times of moral uncertainty and political volatility.
Our freedom is the opportunity to start at any age, to always revive our intentions and actions, to always re-shape and reform relationships, to always re-create things that are beautiful, great and good. Unless the power of this courage ceases to work in us, the power of possibility, the power of new initiative, we are free, we are the freest of beings, because we have received a gift, the greatest of gifts.
The possibility of freedom is our power, which is often hidden, almost unknowable, intangible. But if it can proceed from his privacy and become a public, in the best sense profaned word political force, it can also form the basis for public, political freedom, it can define the secular, profane space of mundaneness for sacred, miraculous things. It can be useful for everyone. It is the most valuable thing a person can have and pass on to others.

​Малку зборови во речникот на модерната култура се толку злоупотребувани како зборот хуманизам. Во име на хуманизмот, насилно се менуваат цивилизациските предлошки на земјите; во име на хуманизмот, се напаѓаат религиите – бидејќи не им одговараат на идеите на напаѓачот. Хуманизмот е парадокс во самата своја суштина. За еден поединец да стане вистински хуманист, тој мора да се откаже од себеси и да се насочи кон она што го опкружува, кон другите луѓе и кон другите суштества. Во некоја смисла, дури и кон неживата природа. Тој не го претпочита човештвото во себе, туку во однос кон другите.
Човечкиот род преживеа еден век со катастрофални пропорции, го искуси поразот на доброто, достигнувањата на злото. Кој има право да зборува за хуманизмот како светоглед, за човештвото како позитивна страст? Хуманизмот на некој начин може да дејствува и како наркотик, па дури и како лудило. Тој сака да ја потопи претстоечката катастрофа и да изгради футуролошки илузии. Но, истовремено, тој го враќа човекот кон себеси. Тој е апстрактна филозофска проекција, тој е антрополошка константна.
Хуманизмот е толку едноставен колку што е и мистериозен. Нема ништо поедноставно од „љубовта кон човештвото“ и ништо посложено од љубовта кон одреден човек – дел од ова човештво – често изгубена, предадена и напуштена од сите. Благородноста и истрајноста на идејата на хуманизмот се одразува и во способноста да се бакне лепрозниот. Но, исто така е сигурно и дека не треба да се обидуваме да влеземе во животите на другите против нивната волја. На нашето време влијае општата безначајност која му се придава на поединецот. Него го потиснува експлозивната општествена динамика, која ги транспонира идеите на хуманизмот во животот на поединецот со неговите желби, страсти и љубови во позиција на апстрактен пацифизам, кој пак, од своја страна, често добива милитантна димензија.
Идејата на хуманизмот е често презаситена со духовна гордост. „Јас сум хуманист, кој е поголем од мене“? Не со духовна гордост, туку со духовна суета. Суров хумор. Хуманизмот е процес на прочистување. Не смее да го исполни омразата кон животот, не смее да го исполни стравот, особено не стравот кон светот. Светот е навистина суров и нехуман, а ние сме секогаш склони да им подлегнеме на неразумните, темни и фанатички идеи. Трпеливоста на пороците е бескрајна. Истовремено, често мислиме дека го правиме правилното нешто, дури и дека правиме добро. Ни недостасува идејата за вербата што строго би ги дефинирала границите на нашите животи. А нивните далноводи не одат во насока на нашиот егоизам, туку и во насока на нашето незнаење. Да молчиме ако не можеме сеопфатно и непристрасно да ја оцениме ситуацијата. Тогаш правиме зло – и се каеме поради тоа.
Има и друг парадокс: Хуманизмот е и откривање на мистеријата на гревот. Бидејќи оној што верува во хуманизмот неопходно ја претпоставува можноста за постоење на неговата спротивност – антихуманизмот. Како еден хуманист треба да се однесува кон носителот на антихумани верувања? Треба ли да го потчини, да го уништи, да го превоспита? Но тогаш, кој би бил арбитраторот на нашата активност овде? Хуманизмот не е самодокажлив производ на нашите убедувања. Неговите принципи не ги одредува никој. Еден од хероите на романот „Суштината на нештата“ од Греам Грин, потсетувајќи се на едно мало провинциско гратче, вели: „Овде може да се сака човекот како што него го сака Бог, оној кој го познава најлошото во него.“ Критериумите за гревот и неговите граници се различни кај поединци и кај општествени групи, верски заедници, цивилизациски тријади.
Не треба да го мешаме хуманизмот со сочувството или со алтруизмот, со добродетелта. Ова не значи дека тој е нешто повеќе од споменатите доблести. Не е ни повеќе, ни помалку, туку е само различен. Тој се раѓа од парадокс и живее во парадокс. Неговата главна порака е да се надмине парадоксот, но главниот парадокс е да се сфати неможноста на таквата постапка.
Често го замислуваме хуманизмот како серија од дела, идеи, концепти или односи меѓу кои човекот е испреплетен, без да ги идентификува како целина. Суштината на парадоксот е дека со некои од нив се поистоветуваме без проблеми, со другите по извесна дискусија, а некои ги отфрламе. Меѓутоа, прашањето е дали воопшто постои некаква целина. Дали холистичката перцепција на хуманизмот е легитимна и точна. Дали можеме како чин на хуманизам да наречеме некои активности на некој кој претходно извршил зло? И да создадеме кохерентна идеја за хуманистичка акција? Она што на некои bona fide им изгледа како хуман чин на добрина, другите можат да го перципираат како нехумано зло. Ова јасно се одразува на полето на политиката. Политиката на насилно практикување моќ нè убедува во ова, така да кажеме, на дневна основа. Секој политичар им сака добро на другите. Барем така тврди, а можеби и верува во тоа.
Овие прашања се ноторно познати: Кој е успехот на хуманизмот? Дали е хумано да се ужива во достигнувањата на цивилизацијата кога милиони гладуваат? Дали е хумано да се уништуваат моралните темели на цивилизациите бидејќи, од наша гледна точка, тие се нехумани? И – да искажам една еретичка идеја – дали е хумано да се заштитуваат предаторски животни  кога не можеме да ги заштитите слабите и беспомошните? И на крај – дали бесот е воопшто хуман во супстантивното значење на терминот? Кој одлучува дали е хумано да се бориме против нешто, што, по наше мислење, се чини нехумано? Дали е хумано да се потчинуваат луѓе со различни верувања кога не можеме целосно да ги прифатиме ни нашите? Инструментализираната политичка практика на дневна основа ни покажува колку се бизарни последиците на напредокот во општествените науки, кои се придружени со апстракции како универзалните човекови права, плурализмот и демократијата. Борбата за мир ни е понекогаш поскапоцена од мирниот живот во мир. Живот, а не смрт. „За мене, секој презир на смртта е смешен“, напишал Сент Егзипери. „Ако не е вкоренет во одговорноста што сме ја преземале, тој е само знак на ментална болест или младешка заблуда.“ Но, одговорноста бара постојани вистини.
Којзне дали догматичарите против кои толку лесто се бунтуваме во име на прогресот и неопходните промени се барем делумно во право кога нè убедуваат во потребата да веруваме во постојани вистини.
Животот се раѓа од живот, сликата од слика, чувството од чувство. Од што се раѓа хуманизмот? Има само една премиса за хуманизмот: тој е целта на активноста. Тој е како уметноста на стрелаштвото, на која нè учи филозофијата на Зен Будизмот: траекторијата на куршумот не е примарно важна, суштинска е целта кон која тој е несочен. Ако истрелот на нашата активност го води идејата за конечната слика на човечката состојба, тогаш тој исто така ги надминува нашите слабости, двоумења, несигурности, многуте успони и падови – тој ја има сликата на иднината пред него. Во име на оваа цел, тој дејствува како значителна антиципација на оваа иднина. Меѓутоа, парадоксот на целта лежи во фактот дека симптомите на претстоечката трансформација се невидливи и нечувствителни, дека поединецот, како и општеството, се соочени со нив само отпосле и со значително задоцнување. Затоа, често се неефикасни и неразбрани. Луѓето што се стари, скептични, па оттука и мудри, знаат, тие имале време да се стекнат со ова знаење; луѓето што секојдневно копнеат по брз успех ќе го разберат ова дури во иднината. Хуманизмот не може да се поврзе со статички вредности – тој се раѓа од движењето на умот – тој е динамичен бидејќи одговара на проблем во координантите на постојаната промена, но бара стабилност во овие промени. Сликата на потрагата по постојаност во промената ни дозволува подобро да ги разбереме скриените димензии на животот. Мора да дејствуваме во рамките на своите ограничувања и способности. Да му пристапиме на светот заедно со другите аџии во оваа долина на одлуки.
Има различни стилови на стрелаштво и различни видови лакови за стрелање. Секој од нив бара различна сила која се применува од секој дел на телото на стрелецот за стрелата да стигне до целта прецизно и успешно. Концентрацијата на целта бара човек да биде во линија со кривината на лакот, да ја почувствува патеката на стрелата, па така да постигне прецизност на погодокот, да најде мир во движењето, неподвижност во брзината. Со други зборови, секоја ситуација бара различно оружје, различно решение, различен начин да се постигне целта. 
Хуманизмот е патеката на еден аџија што бара вистина во морето невистини, реалност во нереалното, светлина во темнината. Но, за да видиме, мораме прво да ја разбереме темнината, нејзиното значење за концентрацијата на нашата енергија. Ако сакаме да постигнеме чувство на внатрешен мир, треба да ја откриеме мистеријата на немирот, да ја разбереме суштината на несигурноста што нè опкружува во денешните хаотични времиња. Бидејќи никој од нас не е апстрактна личност, мораме интуитивно да почувствуваме конкретно, целосно присуство. Тоа е способноста да се прифатат околностите на нашите животи. Присуството нè повикува на активности кои водат до суштината на човештвото. Единствениот спас за хуманизмот е да ги поттикне луѓето да бидат почувствителни кон проблемите на нивните сопатници.
Секоја од нашите мисли за животот и за создавањето треба да ни даде пред сè храброст, храброст да живееме и да создаваме, храброст за нови почетоци. Па дури и кога нашата работа е можеби вон зенитот. Оваа храброст е нашата слобода. Таа недопрена ги надживува дури и времињата на опасност, времињата на морална неизвесност и политичка нестабилност.
Нашата слобода е можноста да се започне на која било возраст, секогаш да се оживеат нашите намери и активности, секогаш да се преуредат и да се реформираат врските, секогаш да се пресоздадат нештата што се убави, прекрасни и добри. Освен ако моќта на оваа храброст не престане да дејствува во нас, моќта на можноста, моќта на новата иницијатива, ние сме слободни, ние сме најслободните суштества, бидејќи сме добиле подарок, најголемиот од сите.
Можноста за слобода е нашата моќ што е често скриена, речиси незнајна, недопирлива. Но, таа може да излезе од својата приватност и да стане јавна, во најдобра смисла на профанизираниот збор политичка сила, таа може да создаде основа за јавна, политичка слобода, таа може да го дефинира секуларниот, профан простор на секојдневноста со свети, чудесни нешта. Таа може да биде корисна за секого. Таа е највредното нешто што еден човек може да го има и да им го пренесе на другите.

​Winner of the World Award for Humanism for 2022, with which the Ohrid Academy of Humanism celebrates the name of St. Clement on all the world's meridians, is Dalimír Hajko, philosopher, essayist, literary critic and professor at the University of Žilina, Slovakia.
Professor Hajko is the sixteenth recipient of this exceptional recognition with which Ohrid, the city of UNESCO, has already crowned the Nobel laureates Alexandr Solzhenitsyn, Herta Muller, world legends Daisaku Ikeda, Ravi Shankar, Peter Brook, Manuel De Oliveira, awakening the sources of spiritual memory, from the first medieval school of humanism, founded by the students of St. Cyril and Methodius, the protectors of Europe.
In a letter to the President of the International Jury, Ambassador Jordan Plevnes, Professor Dalimír Hajko said: "I would like to thank you for sending me the decision of the International Jury of the Ohrid Academy of Humanism. It is my honor and pleasure to accept the nomination for this prestigious award and to join the list of distinguished winners of the past. My deepest gratitude goes to the Ohrid Academy of Humanism, to the international jury, and its members and to the President, who nominated me. It will be a great honor and pleasure for me to receive the award in person in the beautiful city of Ohrid."
The award ceremony will be held on January 18, during the celebration of the great holiday, Epiphany, at the house of Urania of the Macedonian Academy of Sciences and Arts (MANU), with addresses from the President Jordan Plevnes, and from the Mayor of Ohrid, Mr. Kiril Pecakov. The Mayor of Ohrid will present the award to Dalimír Hajko, in the presence of a larger international assembly of guests, including representatives and mayors of the sister cities of Ohrid from Europe, and cities under the patronage of UNESCO. Afterwards, the laureate Hajko will address the audience with his sermon. The next day, January 19, 2022, an International Online Conference will be held, entitled: "Ohrid School of Humanism from the Middle Ages untill today, in Europe and the world", which, among others, will be attended by the President of MANU, Ljupco Kocarev, prof. Jean-Patrick Connerade - President of the European Academy of Arts, Sciences and Letters in London, Ralica Ruseva - Art Historian, Sofia-Bulgaria, Ricardo Brizi - Sociologist from the University of Bologna, Italy, Professor Fabrice Dalmeida - Professor Pantheon Assas II, France, amoung others.

The Ohrid Academy of humanism celebrated its 30th anniversary and the 15th anniversary of the World prize of humanism with an International online conference on 19th  January 2021, with over 30 participants from all over the world.
At the same time, the online event celebrated the presentation of the World prize for humanism 2021 to the renowned Bosnian Philosopher Abdulah Šarčević.
The conference was concluded with the issuing of the WORLDWIDE APPEAL IN FAVOR OF HUMANISM, read by its moderator, Prof. Jean-Patrick Connerade.  

Почитувани членови на Охридската академија на хуманизмот,
Почитуван Академик Абдулах Шарчевиќ,
Драги пријатели,
Ви благодарам на можноста и честа, да ви се обратам по повод доделувањето на Светската награда за хуманизам, која годинава по 15-ти пат ја доделува Охридската академија на хуманизмот.
Овогодинешното доделување на наградата, токму на големиот христијански празник Богојавленије – Водици, има особена симболика и значење за нас. Таа симболика е дополнително засилена со фактот што на денешен ден се навршуваат 30 години од основањето на Охридската академија на хуманизмот. Низ своите три децении на опстојување, со јасно декларирана цел -  ширење на хуманите вредности низ светските меридијани, Охридската академија, во совермен контекст, всушност го продолжува делото на Св. Климент Охридски и  на неговата надалеку чуена Охридска книжевна школа.
Надвор од секакво сомнение е дека меѓу мноштвото активности на Академијата, особено значајно место зазама доделувањето на светската награда за хуманизам. Востановена во 2007-та година, наградата се доделува секоја година на светски познати уметници, интелектуалци, истакнати  имиња, но пред се, на посветени хуманисти. Кон долгата листа импозантни имиња на лауреати годинава се придружува и името на академикот од Босна и Херцеговина, почитуваниот господин Абдулах Шарчевиќ, несоменено еден од најзначајните филозофи во нашиот регион, признат и познат многу подалеку од неговите граници.
Посебен, и за нас значаен куриозитет, е податокот дека академик Шарчевиќ почетоците на својата научна кариера ги имал на Филозофскиот факултет во Скопје, во втората половина од педесеттите година на минатиот век. Се надевам дека и по добивањето на ова престижно признание, личните и професионалните контакти, кои професорот Шарчевиќ одамна ги има изградено со Република Македонија, само ќе добијат на интезитет.
Почитувани, академик Георги Старделов, кој за жал, пред само некој ден не напуши, преселувајќи се во вечноста на човековото паметење, оставајќи неизбришлива трага во македонската култура и општествена мисла, за годинешниот добитник на светката награда за хуманизам, не без причина, напиша: „неговото филозофско дело ни дава една храбра и навистина сеопфатна дијагноза на нашето време и во него: на нашата цивилизација, на нашата културна историја, на нашето општество во кое опстојуваме; сеопфатна анализа за тоа што се случува со човекот денес во 21 век, во векот на неговото отуѓување од сето човечко и човечно“.
Со пандемијата која ги загрози нашите животи и нашето здравје, ни го промени секојдневието и буквално го промени ликот на целото човештво, за жал само уште повеќе се зголеми човековата отуѓеност, правејќи не ранливи, осамени и затворени во себеси.
Имено, во вакви времиња ни е и тоа како потребна хуманоста , солидарноста и взаемната почит.
Да го победиме Ковид-19 и да се вратиме во нормалното секојдневие, но и да ја афирмираме и повторно да ја актуализираме духовноста и културата. Накусо, да ја вратиме човечноста на човештвото.
Почитувани пријатели,
Се надевам дека набргу ќе можеме сите да се собереме во древниот Охрид и непосредно да комуницираме како некогаш. На Охридската акаемија на хуманизмот и го честитам јубилејот, на академик Шарчевиќ му честитам на наградата и му посакувам што побрзо да дојде во посета на нашата земја, поточно на неговата и наша заедничка земја.
На крајот од моето кусо обраќање, дозволете да ви посакам добро здравје и радост  на сите во 2021-та.
Драги пријатели,
Ви благодарам на вниманието.

​Стево Пендаровски
Претседател на Република С. Македонија

 

​БЕСЕДА ЗА АБДУЛА ШАРЧЕВИЌ
ПО ПОВОД ДОДЕЛУВАЊЕТО НА СВЕТСКАТА НАГРАДА ЗА ХУМАНИЗАМ ЗА 2021 ГОДИНА
 
Денес на денот на Богојавление, 19 Јануари 2021,
Точно на пладне во Охрид, древниот Лихнидос
Покрај Охридското Езеро, едно од трите најстари езера на светот,
Зaедно со Тангањика во Африка и Бајкал во Сибир
Се случува интерпланетарен виртуелен собир
Во Куќата на Уранија на МАНУ
Во чест на доделувањето на Светската награда за хуманизам за 2021 година
На познатиот босански филозоф,
Еден од најголемите мислители на Балканот, Европа и светот, Абдулах Шарчевиќ
 
За да присуствува на овој миг, лауреатот Шарчевиќ е покренат
Од чудoтворнатворната енергија на Цивилизацијата на Љубовта и
Носталгијата по единството кои зрачеле од Охрид уште од деветтиот век
Од рамноапостолите Св. Кирил и Методиј,
И нивните ученици Св. Климент и Наум
Со една од првите школи во Европа, Охридската школа на хуманизмот
Нашиот годинашен лауерат тргнува од неговиот дом во Сараево
Чувствува дека самиот произведува чудо
Денес на почетокот на третата деценија на 21 век
Тој ја крева раката со која ги напиша сите свои филозофски списи
И по патот на перото го прелетува цел Балкан
И по принципот севременост и сеприсутност
Што е дефиниран уште од Есхил, Таткото на трагедијата
Дека ние сите сме трошки од Трпезата на Хомер
Воздушно го освојува Балканот и доаѓа во Охрид
И тука го пречекува како антички постмодерен филозоф
Неговиот колега и врсник Георги Старделов како негов брат
Двајцата браќа се прегрнуваат како да не се виделе од млади години
Бидејќи заедно биле асистенти на Филозофскиот факултет во Скопје
Се создава чудесна слика на академска церемонија
На која се појавуваат и двете мајки и сестри
Нивните татковини, Босна и Македонија
И во чест на оваа Одисеја на Абдулах Шарчевиќ
Ја гледаме вонвремената слика наречена
Групен портрет на Балканот со Европа во името на Хуманизмот
 
Во гравурите од 14 и 15 век
Европа е прикажана во вид на митска жена
А врз нејзиното тело се испишани имињата на земјите на стариот континент
Така-наречената Лулка на цивилизацијата
И таа Еуропа Прима, сега се отелотворува пред Куќата на Уранија во Охрид
И им вели на двете мајки-сестри Босна и Македонија
„Зошто вие сеуште се најдувате пред вратите на Европа?“
Во капиталното дело на Абдулах Шарчевиќ
„Европската култура и духовните науки“
Цитирана е една мисла од младиот Ками, објавена 1951 година:
„Знаете ли дека во 25 години од 1922 до 1947
70 милиони европејци, мажи жени и деца се истребени, депортирани или убиени?
Ете во што се претвори таа земја на хуманизмот
И како наспроти сите протести треба да ја наречеме Срамна Европа“
 
Денес професоре Шарчевиќ на церемонијата на Вашето прогласување во Охрид
Вие сте претставник на една друга Идеална Европа
И во Ваша чест сите Ваши книги доаѓаат пред куќата на Уранија
И само нивните наслови го ставаат Вашето име и Вашето дело
Во трезорите на Вечната филозофска меморија на Европа
И Европскиот филозофски Олимп:
„Исконот и смислата“ 1971 година,
„Сфингата на Западот“ 1972,
„Мислењето и модерниот мит на човекот“ 1986
„Утопија на смислата и вистината на времето“ 1988
„Човекот и модерниот свет“,
„Лавиринтот на светот“, „Важноста на слободата“
Бидејќи Вие напишавте една цела филозофска библиотека
И вратите на Куќата на Уранија се претесни за да влезат сите одеднаш
Во  исто време по улиците на Охрид што францускиот архитект Корбизје
Ги опиша во своето дело „Патување на Ориентот“
Се појавува една светска плејада на филоизофи
За кои Вие напишавте монографии
Почнувајќи од Плотин, Хегел, Маркс,,
Кјикегард, Ниче, Јасперс, Хајдегер, Бенјамин,
Па се до Јирген Хаберманс и Петар Слотерџик.
 
Денес на пладне Охрид е центар на Светската филозофија
Со Вашето прогласување
И покрај Вашиот брат Старделов
Кој Ве пречекува заедно со сите досегашни добитници
Даисаку Икеда од Токио,
Нобеловците Херта Милер и Александр Солжењицин,
Музичкиот гениј на Рави Шанкар и
Театарскиот мит Питер Брук
Се случува уште едно чудо и еден гостин на охридската церемонија,
Се појавува неочекувано лично Теодор Адорно
Со кого Вие се сретнавте во 1963 година во Франкфурт на Мајна
Дојден е да Ви честита во Охрид на светското признание
 
Овде всушност се случува големото крешендо на нашата академска церемонија
Теодор Адорно, кој праша:
Како е можно да се пишува поезија после Аушвиц
Е сведок на новото прашање од нашето време:
Како е можно да се живее после окупацијата на Сараево
И крвавото распаѓање на Југославија
Ако Балканот е наречен уште во 60-тите години дека е Срцето на Европа
Во чест на Вашето прогласување се создава нова вредност
Во европската цивилизација која произлегува
Од триаголникот Женева-Сараево-Охрид
Имено, во шеесетите години, кога женевскиот младич
Никола Бувие тргнува на Балканот и доаѓа во Сараево
Еден анонимен сараевски виолинист на прашањето што е Балканот
Му одговара на Бувие: Балканот е Срцето на Европа
Истата пролет Бувие доаѓа во Македонија
И тука ја запишува таа реченица што подицна ќе биде објавена
На стотина јазици од светот
А неговата книга „Употребата на светот“ ќе биде прогласена за
Библија на писателите-патници.
 
На свеченоста на Вашето прогласување учествуваат и Вашата сопруга Исмета
Родена во Бања Лука, Синот Адемир, роден во Белград
И Вашата ќерка Ина, родена во Македонија.
Вие прашувате што има ново во Македонија?
Академик Старделов Ви одговара дека неодамна
Охридските археолози открија скелет на млада принцеза
И до неа, лакримариум со мистериозна течност
Што една лабораторија од Канада откри дека се солзите на охридската принцеза
Со тоа Македонија ги собори сите светски рекорди во чувањето на солзи
Вие се обраќате до Адорно со зборовите:
Зошто Европа не може да ги прими античко-византиско-отоманските солзи
На Охридската принцеза и постмодерните солзи на Босна
426 масовни гробници од распаѓањето на Југославија
Од Балкано нека влезат прво солзите во Европа
Ние ќе чекаме ако треба уште 1000 години
 
Предминатата година Романо Проди,
како добитник на Светската награда за хуманизам порача дека
Европа никогаш нема да биде создадена ако зборот Љубов не биде запишан
Во уставите на сите европски држави
Во името на филозофијата, солзите и љубовта
Со една интерпланетрна конференција
На која учествуваат триесеттина учесици од сите меридијани
Дојдени се сите слики на Мирсад Бербер
И изложени се од Куќата на Уранија до Света Софија
Актери од Босна и Македонија ја рецитираат песната „Модра река“ од Мак Диздар
Чија што интернационална одисеја започна од Струга и Охрид
Врз камените богумилски обележја
Вие на земјата и Старделов од небото
Потсетувате на богумилската конекција помеѓу Македонија и Босна
Со која започна во Средниот век првата интелектуална револуција во Европа!
Професоре Абдулах Шарчевиќ
Ве прогласуваме за добитник на Светската награда на хукманизмот за 2021 година!
 
Јордан Плевнеш,
Претседател на Охридската академија на хуманизмот

(Беседата е изговорена на 19 јануари 2021 година на Интернационалната онлајн конференција „Охридската школа на хуманизмот – од Средниот век до денес, во  Европа и светот“.)
 
 

Abdulah Šarčević (1929) is a Bosnian philosopher and member of the Academy of Sciences and Arts of Bosnia and Herzegovina. He was born in Stari Majdan near Sanski Most. He graduated ат the Faculty of Philosophy, University of Zagreb in 1952. At the same University, he defended his doctoral dissertation entitled: “The Crisis of History and Modernity - The Philosophy of Existence of Karl Jaspers” in 1967.

He was a professor of philosophy at the high school in Banja Luka in the period 1952-1954. In the period 1954–1959 he worked at the Faculty of Philosophy in Skopje, and from 1959 at the Faculty of Philosophy in Sarajevo. During his academic career, he was lecturer at Pima Community College in Tucson, Arizona, USA, and participated in numerous symposia around the world. 

Abdulah Šarčević deals with various cultural and philosophical phenomena of the East and the West, theoretical issues of contemporary philosophical currents, primarily in Europe and the United States. He has published dozens of books and hundreds of scientific articles in the field of contemporary philosophy,  history of philosophy, philosophy of culture, philosophy of art and aesthetics, ontology and hermeneutic philosophy, philosophical ethics, philosophy of language, philosophy of science, philosophy of technology, philosophy of nature, spiritual science, etc.
He published works in numerous journals in the region (Dijalog, Filozofska istraživanja, Filozofija, Sovremenost, Third program of Radio Ljubljana, Razgledi, Yearbook of The Faculty of Philosophy in Skopje, Praxis, etc.).

He was the editor of the journal Radovi of the Faculty of Philosophy in Sarajevo. From 1959 to 1992 he was a member of the editorial board and editor of the Logos philosophical library.

Abdulah Šarčević is a member of the Academy of Sciences and Arts of BiH since 1981, he was also a member of the International Writers 'Parliament, the Writers' Association of Bosnia and Herzegovina, president of the Association of Philosophy of Bosnia and Herzegovina, president of the Yugoslav Association of Philosophy, and founder of the Center for Philosophical Research of the Academy of Sciences and Arts of BiH.

​International jury of The Young Humanist Award 2021, presided by Frédéric Fappani von Lothringen, from The NGO CNRJ (Cercles Nationaux de Réflexion sur la Jeunesse), and Dr. Cédric Ouanekpone, the first recipient of this award, decided to grant The Young Humanist Award 2021 of the Ohrid Academy of Humanism to Simon Fitz.
Simon Fitz was born in Lustenau, Austria on the 20th February, 1987. Born in a modest family of two sisters, Simon visited the primary and secondary schools in Innsbruck after which he went to a technical college near Innsbruck.  Simon spent 23 years of his life in the Wilten Boys’ Choir. This favoured the acquisition of a lot of important skills beside the regular school career. In addition to the professional singing training, he also served as a guardian for the kids, earning a lot of experience in pedagogy.
Simon became aware of Africa through the Comboni Missionaries who had a training facility in Innsbruck. It was a different picture than the one he got through the common media. 
After his high school education he took off to the western part of Kenya to work as a volunteer under the flag of ICYE (Inter Cultural Youth Exchange). Primarily he was placed in a Primary School in a rural area. After getting adapted to the location he set up a Secondary School with some other teacher colleagues with the will of the village elders. In that very year they started with one class of 28 pioneers, supported with materials and a classroom by the primary institution. 
A very potential principal was given to the school by the government with whom we were able to set further steps. The Secondary School became official and more teachers were recruited. 
After his return to Austria, he started organizing charity concerts for the school with the help of „Wilten Boys Choir“- a very famous institution in Austria and Europe. Within three years, three concerts we were able to raise more than 100.000€, which was perfectly used to build up the school. During this period, also the number of students rose from 28 to over 400. Many of them were already hosted in the school compound. Simon travelled from 2007 to 2015 on a regular basis to Kenya to coordinate the project, what could be seen as his „heart project“. He had to guarantee, that every single cent was used in the best way to make sure the project became a success. Through their work, the government of Kenya saw the clear success of the school and started seriously taking over. He is still in contact with the people on ground and enjoys seeing the multiple growing fruits.
Since this project was so successful we decided in Austria to create a foundation with the aim of children help children.

Georgi STARDELOV (Gevgelija, 28 August 1930) is a philosopher, aesthetician, essayist, literary critic and anthologist. He graduated from the Faculty of Philosophy, Department of Philosophy at the University of Belgrade (1953). He obtained his PhD in philosophy (1965). He was a professor at the Faculty of Philosophy in Skopje (1956-1966), its Dean (1975-1977), first Dean of the Interdisciplinary Studies in Journalism (1977-1981), President of the Writers' Association of Macedonia and President of the Macedonian PEN Centre. In 1977 doctorial dissertation entitled The Aesthetic, Culturological and Literary Criticism Concepts of Georgi Stardelov was presented at the Faculty of Philosophy in Skopje. He has been a member of the Macedonian Academy of Sciences and Arts (MASA) since 1986. He was its Vice-president (2000-2004), has been Head of the Lexicography Centre (since 2000), and since 1st January 2008 was chosen as President of MASA. In MASA he has been running the macro project "History and Culture of Macedonia" since 1993 and has been the editor of 20 volumes. Academician Stardelov is one of the central figures of Macedonian spiritual life and space, an intellectual whose word and opinion have competence and suggestiveness. Academician Mateja Matevski has given a lucid characteristic on the critical works of Stardelov by saying "he does that with the ecstasy, enthusiasm and style of a belletrist and with the undertaking and seriousness of a scientist".
 He has achieved most notable results in the field of applying philosophical hermeneutics in the analysis of literary and artistic phenomena. Actually, the application of hermeneutics in the works of Academician Stardelov is both theoretical and practical. It is theoretical, because it refers to the philosophical discourse of the most important philosophers of the 20th century, Martin Heidegger and Hans-Georg Gadamer, in order to establish, in a creative dialogue with them, his own and personal hermeneutics; and it is practical, because he applies that hermeneutics generously in the analysis of literary works. The vast and various work of academician Georgi Stardelov which is being created for more than five decades, is anchored in the basic achievements of European philosophy, culture and literature. This work is not just in a constant artistic dialogue, but, moreover, it has been connected to the pivotal glimmers of Macedonian and Balkan culture and literature, since the beginning of time until today, and in that way has itself become an unavoidable part of its development. The work of academician Stardelov not only follows and evaluates, but it also directly participates in the development of Macedonian culture, mainly in the field of its philosophical reconsideration. On the other hand, his great love towards literature necessarily created a point of intersection between literature and philosophy. 
 Academician Stardelov is recipient of several domestic and foreign awards and recognitions. 

Romano Prodi (born 9 August 1939) is an Italian politician who served as the 10th President of the European Commission from 1999 to 2004. He served twice as Prime Minister of Italy, first from 17 May 1996 to 21 October 1998 and then from 17 May 2006 to 8 May 2008. He is considered the founder of the Italian centre-left and one of the most prominent and iconic figures of the so-called Second Republic.

A former professor of economics, Prodi ran in 1996 as lead candidate of The Olive Tree coalition, winning the general election and serving as Prime Minister of Italy until 1998. Following the victory of his coalition The Union in the April 2006 Italian elections, Prodi took power again. Up to this time, he has been the only one lead candidate of Italian centre-left who won elections and managed to form a government without the need of opponents' parliamentary support.

On 14 October 2007, Prodi became the first President of the Democratic Party upon foundation of the party. On 12 September 2008, United Nations Secretary-General Ban Ki-moon selected Prodi as president of the African Union-United Nations peacekeeping panel.He is currently serving as the United Nations Special Envoy for the Sahel.

LETTER OF OHRID ACADEMY OF HUMANISM TO ROMANO PRODI

"It is a great honor and veritable joy to be informed about the bestowment of The world prize for humanism 2019 to myself. I’m very grateful to the Ohrid Academy of Humanism to have considered my profile as a winner of such a prestigious award, which in the past was given to personalities of a highest level. I’m equally grateful because I’m convinced that the values of humanism are very important, especially now, in the context of present tendencies, as they are openly defied by the forces of populism. I hereby confirm my presence in Ohrid in January 2019, with my wife Flavia, to receive the world prize for humanism.
With respect,
Romano Prodi"

LETTER OF ROMANO PRODI